در قرن ۲۱ میلادی، انسانها بایستی خیلی بیشتر از گذشته یاد بگیرند. اما استفاده از کلاسهای سنتی برای یادگیری، روزبهروز پرهزینهتر میشود. این هزینه تنها به هزینهی مالی ختم نمیشود. بلکه شامل هدر رفتن وقت در رفتوآمد به کلاسها، ایجاد ترافیک و آلودگی به خاطر رفتوآمد، و نیز قطع بیشتر درختان و مصرف منابع دیگر برای تهیه کردن منابع آموزشی، نیز میشود. بنده خودم بهشخصه یادم میآید که برای شرکت در یک کلاس آموزش زبانِ یکساعته، چیزی نزدیک به دو ساعت در رفتوبرگشت به سر میبردم. از همه بدتر این بود که شاید از آن کلاسِ یکساعته تنها نیم ساعتش مفید بود. از طرف دیگر در قرن ۲۱ حتی افراد شاغل نیز بایستی در حال یادگیری باشند و خود را بهروز نگهدارند. اما اگر فردی شاغل بخواهد در کلاسهای آموزشی شرکت کند، قطعاً از کارش بازمیماند. بنابراین، با توجه به این موضوعات، ناچاریم که روشی مدرن، کارآمد، منعطف و کمهزینه اتخاذ کنیم که این روش، یادگیری الکترونیکی نام دارد. یادگیری الکترونیکی مزایای بسیار زیادی دارد که در این نوشته سعی میکنیم به ۶ تای آنها اشارهکنیم. در اینفوگرافیک زیر بهطور خلاصه این شش مزیت بیان شده است.

۱- کارآمد و سریع
فرض کنید همینالان قصد دارید که در یک کلاس آموزشی شرکت کنید. احتمالاً بایستی یک روز در هفتهی خود را خالی کنید که به موسسهی آموزشی موردنظر بروید و ثبتنام کنید. و بهاحتمال خیلی بیشتر شروع کلاسهای شما به اول ترم بعد، یا هنگامیکه تعداد افراد کافی برای شروع کلاس ثبتنام کرده باشند، موکول میشود. اما همین کار را برای یک کلاس آموزش الکترونیکی شاید بتوان در کمتر از یک ساعت انجام داد.
از طرف دیگر، وقتی شما در یک کلاس فیزیکی مرسوم شرکت میکنید، تنها در همان زمان مقرر کلاس میتوانید چیزهای جدید یاد بگیرید و مشکلات خود را حل کند. اگر چیزی را یاد نگرفتید و یا چیزی را فراموش کردید، بایستی تا کلاس بعدی صبر کنید. اما در آموزش الکترونیکی شما بهطور ۲۴ ساعته به منابع دسترسی دارید. شما قادر هستید که متناسب با ویژگیهای خودتان، گام بردارید. یعنی اگر سریع یاد میگیرید، میتوانید سریعتر درس را تمام کنید. اگر دیرتر یاد میگیرید، میتوانید تا جایی که دوست دارید مطالب را مرور کنید.
همچنین، در یادگیری الکترونیکی مطالب میتواند خیلی شستهرفته تر و در واحدهای کوچکتری به شما منتقل شود. حتماً بارها این اتفاق افتاده است که در یک کلاس فیزیکی حاضر بودهاید اما رشتهی کلاس یکجایی از دستتان دررفته است و از سر تا ته آن کلاس را نفهمیدهاید. این موضوع به خاطر این است که حجم مطالبی که در یک جلسهی درسی گفته میشود زیاد است. و ممکن است که این مطالب با یکدیگر ارتباطی نیز نداشته باشد. اما در یادگیری الکترونیکی، مدیریت ارائهی مطالب میتواند طوری صورت بگیرد که در واحدهای کوچکتر و مستقل از هم ارائه شوند.
۲-ثبات و سازگاری
اگر دانشگاهی بودهاید یا همینالان دانشجو هستید حتماً میدانید که اول ترم هنگام انتخاب واحد و تعیین استاد درس چه غوغایی است. همه دنبال این موضوع هستند که چه استادی خوب درس میدهد، یا خوب نمره میدهد! کسانی که اولویت بالاتری در انتخاب واحد دارند، معمولاً میتوانند استاد بهتری انتخاب کنند. یک درس را در نظر بگیرید که دو استاد متفاوت آن را ارائه میکنند. کلاس یک استاد ممکن است با تعداد افرادی بیشازحد مجاز تشکیل شود، درحالیکه کلاس دیگری با تعداد بسیار کمی تشکیل شود. همهی این موضوعات به خاطر این است که ثبات و سازگاری در کلاسهای فیزیکی مرسوم خیلی پایین است. و روند ادارهی کلاس بستگی به شرایط استاد و خیلی فاکتورهای دیگر دارد. همهی این موضوعات باعث میشود که در کل کیفیت یادگیری پایینتر بیاید.
از طرف دیگر اما در آموزش الکترونیکی ثبات و سازگاری بسیار بالا است. در این روش، افراد پیامی ثابت را دریافت میکنند. که البته این پیام در طول زمان نیز بهتر و بهتر شده است.
۳- همیشه بهروز
بهروز بودن دورههای الکترونیکی از دو جنبه قابلبررسی است.
در قسمت ثبات و سازگاری آموزش الکترونیکی بیان شد که در این روش افراد پیام ثابتی را دریافت میکنند. وقتی پیام دریافتی ثابت باشد میتوان آن را بهراحتی آزمایش کرد. یعنی هر بار تغییراتی در آن اعمال کرد تا ببینیم که آیا خروجی بهتر میشود یا نه. همچنین در طول زمان افراد مشکلات و پیشنهادهای خود را به سازندگان میگویند و آنها میتوانند نظرات دانشجویان را اعمال کنند.
از طرف دیگر فرض کنید که در فرایند تهیهی موضوعی، چیزی از قلم افتاده باشد. یا در طول زمان چیز جدیدی اضافه شده باشد. در این حالت، بهروزرسانی میتواند از طریق آپلود سادهی اطلاعات جدید در سرور انجام شود و بهمحض این کار، همه میتوانند به مطلب بهروزرسانی شده دسترسی داشته باشند.
۴- یادگیری سبز
این مزیت برای خود بنده از همهی مزیتهای دیگر، جذابتر است. یادگیری الکترونیکی روش بسیار مؤثری در حفظ طبیعت و کم کردن تولیدات کربنی است.
در تحقیقی که روی این موضوع انجام شده بود، نتیجه گرفته شده است در یادگیری الکترونیکی، که بهطور متوسط برای هر نفر ۹۰ درصد انرژی کمتری مصرف میشود و ۸۵ درصد CO2 کمتری وارد طبیعت میشود.
در ادامه، به حوزههایی کلیدی، که در آن آموزش الکترونیکی صدمهی کمتری به محیط وارد میکند، اشارهشده است:
- قطع کردن هزینههای سفر و مسکن مرتبط با آموزش سنتی
- عدم احتیاج به فضای فیزیکی و نگهداری از آن
- عدم احتیاج به کاغذ، یعنی محافظت از درختان
اگر خوب به این موضوع نگاهی بیندازیم متوجه میشویم که هرچقدر ما بیشتر دوستدار طبیعت باشیم، چه در بلندمدت و چه در کوتاهمدت، منافع بهتری نصیب ما میشود. که در آیتم بعدی بیشتر مشهود است.
۵- صرفهجویی
هرچقدر با طبیعت بیشتر دوست باشیم، طبیعت نیز بیشتر با ما دوست است و بیشتر به ما لطف میکند. اگر یادگیری ما الکترونیکی باشد، در موارد متعددی صرفهجویی کردهایم. بهطورکلی این صرفهجویی هم میتواند کوتاهمدت باشد هم بلندمدت.
صرفهجویی کوتاهمدت:
صرفهجویی کوتاهمدت تقریباً همان چیزهایی است که در بحث یادگیری سبز آمد. قطع کردن هزینههای سفر و مسکن مرتبط با آموزش سنتی و نیز عدم احتیاج به فضای فیزیکی و نگهداری از آن، باعث میشود که هزینههای این نوع آموزش بهشدت پایین بیاید.
صرفهجویی بلندمدت:
صرفهجویی کوتاهمدت در جای خود بسیار ارزشمند است اما یادگیری الکترونیکی تنها به این موضوع ختم نمیشود بلکه در بلندمدت نیز صرفهجوییهای زیادی را به ارمغان میآورد. مطالعات موردی بسیار زیادی روی یادگیری الکترونیکی که توسط سازمانهای مختلف انجام شده است، نشان میدهد که این موضوع عملکرد سازمان، و افراد آن را بسیار بالا برده است.
۶- انعطافپذیر و سیار
یادگیری الکترونیکی بسیار انعطافپذیر است. چون تقریباً میتوان گفت که در هر زمان و مکانی میتواند انجام بگیرد. بنابراین خیلیها میتوانند از این موضوع بهرهمند شوند. از کارمندی که وقت مناسبی برای رفتن به کلاس ندارد، تا افرادی که در نقاط دوردستی نسبت به کلانشهرها هستند و برای آموزش نیاز دارند به کلانشهری سفر کنند. این موضوع خود میتواند باعث کمتر شدن تراکم جمعیتی در کلانشهرها شود که یکی از مشکلات مهم امروز جامعهی ایرانی است.